Bestuurlijke samenvatting
Het college heeft in 2024 opnieuw geïnvesteerd in een aantrekkelijk, leefbaar en toekomstbestendig Gouda. Daarbij is gewerkt aan duurzame mobiliteit, vergroening van de stad, de bouw van nieuwe woningen en betere ondersteuning van inwoners. Ook is stevig ingezet op kansengelijkheid, cultuur, erfgoed, sport en economie. Gouda werkt stap voor stap aan een sterke stad waar inwoners prettig wonen, werken en meedoen. Tegelijkertijd is kritisch gekeken naar de beschikbare middelen en zijn keuzes gemaakt binnen een financieel uitdagend jaar.
Economie, werk en onderwijs
In 2024 is verder gewerkt aan een sterk economisch klimaat en goed onderwijs in Gouda. De evaluatie van de Economische Agenda is afgerond en de voorbereiding van een nieuwe agenda is gestart. Ondertussen liepen verschillende projecten door, zoals verduurzaming van bedrijventerreinen, ondersteuning van (startende) ondernemers en het stimuleren van techniekonderwijs. Campus Gouda breidde verder uit met nieuwe onderwijsmodules en meer partners. En ze verwierf via een 2e deelakkoord opnieuw een meerjarige subsidie van de provincie/EBZ voor haar opleidingsaanbod.
Op het gebied van onderwijshuisvesting zijn belangrijke stappen gezet. De nieuwbouw van Auris Taalplein – De Triangel en de uitbreiding van de Johannes Calvijnschool zijn opgeleverd. Ook is gestart met de bouw van IKC de Ontdekkingsreizigers en de nieuwe huisvesting voor de Internationale Schakelklas. Dankzij het Herfstakkoord zijn structurele middelen vrijgemaakt voor de tweede tranche van het uitvoeringsplan. De aanpak van laaggeletterdheid is geïntensiveerd. Er kwamen extra taalklassen, voorlichting aan ouders en trainingen voor medewerkers. Binnen Campus Gouda is samengewerkt aan innovatie in zorg en bodemdaling. De 1e lichting studenten bodem & technologie behaalde hun certificaat.
De jeugdwerkloosheid steeg licht. Gouda reageerde daarop met extra begeleiding en scholingstrajecten, een outreachende jongerencoach en het versterken van het Werkcafé. Zo krijgen meer jongeren hulp richting werk of opleiding.
Energie en klimaat
In 2024 heeft Gouda stevige stappen gezet op het gebied van vergroening, energie en klimaatadaptatie. De stad is groener en klimaatbestendiger geworden met onder andere geveltuinen, groendaken en het planten van bomen. Door inzet van het Groenfonds en acties als de tegeltaxi zijn honderden vierkante meters versteende ruimte omgezet in groen. Het Water- en Rioleringsprogramma en het Convenant Klimaatadaptief Bouwen zorgen dat bij ruimtelijke ontwikkelingen meer rekening wordt gehouden met klimaatverandering.
Ook is de biodiversiteit versterkt met ecologisch bermbeheer, natuurlijke oevers en verbeteringen in groengebied Noorderhout. Gouda stimuleert inwoners en ondernemers om energie te besparen. Ruim 3.600 huishoudens ontvingen ondersteuning en het isoleren van woningen staat nu centraal in het duurzaamheidsbeleid. Daarnaast zijn twaalf duurzame initiatieven ondersteund en is de Energie Karavaan gestart.
De gemeente heeft haar eigen vastgoed verduurzamingsplannen opgesteld maar is ook sterk afhankelijk van de financiële ruimte. Op verschillende plekken is gewerkt aan het ophogen van wijken en het verbeteren van de openbare ruimte. Door emissieloos bouwen en maatregelen voor betere toegankelijkheid is de stad duurzamer én inclusiever geworden.
Wonen en leefomgeving
In 2024 is gewerkt aan een toekomstbestendige woningvoorraad, met extra aandacht voor kwetsbare groepen. De gemeente actualiseerde de Huisvestingsverordening. Daardoor kunnen lokale woningzoekenden en mensen met vitale beroepen voorrang krijgen. Sinds juli voert Gouda de urgentieverlening zelf uit. Dat leidde tot een verdubbeling van het aantal aanvragen. Daarnaast is ondersteuning geboden aan huurders bij klachten over particuliere verhuurders.
Er zijn 368 woningen toegevoegd aan de woningvoorraad, waarvan 336 nieuwbouw. De gemeente hield vast aan de minimale normen voor sociale huur en betaalbare koop. Samenwerking met corporaties en marktpartijen vond plaats aan de regionale versnellingstafel.
Ook is verder gewerkt aan de uitvoering van het Verkeerscirculatieplan. De Koningin Wilhelminaweg en Componistenlaan zijn aangepakt en er zijn verkeersmaatregelen voorbereid in Spoorzone en Westergouwe. De participatie van inwoners stond hierbij centraal. Er is gewerkt aan invoering van zero-emissie stadslogistiek per 1 januari 2025.
Duurzame mobiliteit kreeg een impuls met pilots voor deelvervoer en het besluit voor invoering van de zero-emissiezone. Tot slot is op 1 januari 2024 de Omgevingswet ingevoerd. De eerste aanvragen zijn verwerkt en de gemeente deed ervaring op met het nieuwe omgevingsplan en -programma.
Sociaal domein
De gemeente Gouda wil dat iedereen mee kan doen. In 2024 kregen 153 inwoners werk, 13 begonnen een opleiding en bijna 450 mensen bezochten het Werkcafé voor hulp bij werk en ontwikkeling. Ook statushouders zijn begeleid naar werk of vrijwilligerswerk. Gouda investeerde in gelijke kansen, met huiswerkbegeleiding, schuldhulpverlening en ondersteuning voor kinderen via het kindpakket. Vanuit het programma Gezond en Actief Leven (GALA) zijn verschillende preventieve acties gestart, zoals valpreventie en gezondheidsprogramma’s voor jongeren.
Het aantal kinderen in de jeugdzorg is verder gedaald. De subsidieregeling Participatie in de Buurt is geactualiseerd naar de nieuwe regeling Ontmoeten en Meedoen. Er zijn nieuwe zorgcontracten afgesloten voor Jeugd en Wmo. Daarnaast is de nieuwe Gemeenschappelijke Regeling Jeugd en Wmo (GRJW) opgericht, voor betere regionale samenwerking.
De toegang tot zorg en ondersteuning is verbeterd door integrale dienstverlening. Casemanagers volgen actief of de zorg aansluit bij de hulpvraag. Ook is de menselijke maat vastgelegd in een nieuwe afstemmingsverordening. Medewerkers zijn geschoold in het bieden van passende hulp. De Regiekaart maakt duidelijk wie waar verantwoordelijk voor is. Tot slot is extra ingezet op rechtsbescherming, zodat inwoners beter geholpen worden bij juridische vragen.
Cultuur, sport en recreatie
In 2024 heeft Gouda samen met partners gewerkt aan een levendige, toegankelijke en aantrekkelijke stad. De nieuwe inpandige fietsenstalling op de Nieuwe Markt werd geopend. En het uitstallingenbeleid is verruimd om kleinschalige terrasjes mogelijk te maken. Ook startte de gemeente met de doorontwikkeling van evenementen en werd het ligplaatsenbeleid vernieuwd.
Het merk Gouda is strategisch versterkt met een nieuwe stadsmarketingstrategie en campagnes gericht op toerisme, bewoners en ondernemers. Samenwerking in de regio en met ondernemers werd geïntensiveerd en het imago van de stad is onderzocht via de eerste ImagoMonitor.
Op het gebied van erfgoed is veel bereikt: de monumentenlijst is en wordt uitgebreid, archeologische informatie is beter toegankelijk en het restauratieproces van het Stadhuis is gestart. Tegelijkertijd werd geïnvesteerd in de culturele sector met nieuwe subsidies voor innovatieve projecten en jongerencultuur. We voerden een waardemeting uit voor de kunstwerken in de openbare ruimte.
De sportvisie ‘Met verenigde krachten’ werd vastgesteld en vertaald in nieuwe sport- en beweegvoorzieningen. Het Leefstijlakkoord is gelanceerd en steeds meer inwoners maken gebruik van het Volwassenenfonds. Ondanks financiële druk bij SPORT•GOUDA is de begroting sluitend gekregen. De stad blijft daarmee inzetten op vitaliteit, cultuur en ontmoeting voor alle inwoners.
Leefbaarheid en veiligheid
In 2024 heeft de gemeente stevig ingezet op een veilige stad, samen met partners als politie, RIEC en jongerenwerk. Er zijn 15 integrale controles uitgevoerd, waarbij 151 panden zijn onderzocht op ondermijnende activiteiten. Door data en signalen beter te benutten, kan sneller worden gehandhaafd en ingegrepen. Ook is extra aandacht besteed aan het voorkomen van criminaliteit, bijvoorbeeld via voorlichting over cybercrime en hulp aan jongeren.
Het aantal meldingen van jeugdoverlast is met ruim 40% gedaald. Dat komt door nauwe samenwerking tussen gemeente, jongerenwerk en onderwijs, en door coaching, gesprekken en gerichte programma’s. Op het gebied van woninginbraak is meer ingezet op preventie en bewustwording want het aantal inbraken ligt nog boven het landelijk gemiddelde.
De aanpak van vergunningen is verbeterd met een vast team en snellere procedures. Ook het aantal demonstraties nam toe. Daarvoor is extra capaciteit ingezet. Op het gebied van radicalisering en polarisatie zijn professionals getraind, signalen besproken en netwerken versterkt. Een fenomeenanalyse biedt richting voor verdere preventie. Zo bouwt Gouda stap voor stap aan een veilige, weerbare en verbonden stad.
Bestuur en organisatie
In 2024 heeft de gemeente Gouda gewerkt aan een open en goed functionerend bestuur, dat samenwerkt met inwoners, de regio en andere overheden. De samenwerking tussen raad en college is versterkt door het gebruik van startnotities. Daarmee is de raad vroegtijdig betrokken bij plannen. Ook zijn de noodzakelijke wijzigingen in de gemeenschappelijke regelingen doorgevoerd en ligt er een conceptnota om de sturing op verbonden partijen te verbeteren.
De positie van Gouda in de regio is gegroeid. De gemeente organiseerde samen met Alphen en Woerden het VNG-congres en heeft actief bijgedragen aan de versterking van de Regio Midden-Holland. Gouda zet bovendien gerichte stappen in het Groene Hart in regionale samenwerking, onder andere voor ontsluiting van nieuwe woonwijken en circulaire economie.
Inwoners kregen ook volop ruimte om hun buurt mooier en groener te maken. Denk aan nieuwe buurttuinen, geveltuinen en speelvoorzieningen. Via GoudaPot zijn 178 initiatieven ondersteund. De samenwerking met Gouda Bruist is verder verbeterd. Zo zorgt de gemeente ervoor dat bewoners mee kunnen denken en doen, en blijft het bestuur in verbinding met de stad.
Voor GoudAsfalt is een nieuw bestemmingsplan vastgesteld. Daardoor heeft het burgerinitiatief ruimte om zich de komende periode verder te ontwikkelen.